Μια φορά κι ένα καιρό ήταν ένα πολιτικό κόμμα, με το όνομα ΣΥΡΙΖΑ (ΣΥνασπισμός ΡΙΖοσπαστικής Αριστεράς). Αυτό το κόμμα λοιπόν, ένα κόμμα της αριστεράς, για πρώτη φορά μετά την δικτατορία κατάφερε να πάρει τα ηνία της εξουσίας τη χώρα εν έτη 2015 με ηγέτη του τον Αλέξη Τσίπρα.
Τα αρχικά του λάθη ήταν μεγάλα και κυρίως προερχόμενα από αντιλήψεις παλαιών ετών αγνοώντας το ιστορικό και πολιτικό υπόβαθρο που είχε διαμορφωθεί από τις αρχές του 21ου αιώνα.
Ο ελληνικός λαός είχε αποθέσει πολλές ελπίδες και όνειρα του σε αυτή την κυβέρνηση, μετά από 6 χρόνια ασφυκτικής καταπίεσης και καταστολής λόγω των μνημονίων. Ομως τόσο η απειρία όσο και η ευαλωτότητα των θέσεων αλλά και των απόψεων απέναντι στις τεράστιες καπιταλιστικά ευρωπαϊκά βιομηχανικά κράτη είχαν σαν αποτέλεσμα τον εγκλωβισμό και τη σταδιακή απομάκρυνση από τα «θέλω» του λαού. Ουσιαστικά η κυβέρνηση αυτή, τους πρώτους 8 μήνες εγκλωβισμένη από τα λάθη της και τις εκτιμήσεις της αναγκάστηκε να υποχωρήσει κατά κράτος αφήνοντας πέρα μεγάλο μέρος από τον αριστερό προσανατολισμό της και τα σχέδιά της, προσαρμοζόμενη στο νεοφιλελεύθερο ανελέητο καπιταλιστικό σύστημα των διεθνών αγορών.
Παρά το γεγονός όμως ότι η κυβέρνηση αυτή ήταν αρκετά στρυμωγμένη, τα εναπομείναντα αριστερά αντανακλαστικά της και κυρίως οι προσωπικές παρεμβάσεις του τότε πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, μαζί με εξαίρετους υπουργούς, όπως ο Νίκος Κοτζιάς, ο Γιάννης Αμανατίδης, η Ολγα Γεροβασίλη, η Εφη Αχτσιόγλου, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο Γιάννης Μουζάλας, ο Ανδρέας Ξάνθος, ο Παύλος Πολάκης (ο αψύς Κρητικός από τα Σφακιά), ο Τάσος Πετρόπουλος, κατάφεραν να σώσουν έστω και ένα μικρό μέρος της αριστερής αξιοπρέπειας.
Ακροβατώντας αρκετές φορές ανάμεσα στη νομιμότητα και την παρανομία του δικαίου για να μπορέσουν να δώσουν επιδόματα και να βοηθήσουν όσο το δυνατόν περισσότερες οικογένειες των κατώτερων τάξεων που βρίσκονταν στο όριο της φτωχοποίησης ή ήδη είχαν εισέλθει σε αυτή.
Η εξωτερική πολιτική μάλιστα επί περιόδου «συγκατοίκησης» Α. Τσίπρα και Ν. Κοτζιά, «θωράκισε» με νέες τοπικές συμμαχίες την Ελλάδα απέναντι στον πάντα απρόβλεπτο γείτονά μας, με αποκορύφωμα την επίτευξη συμφωνίας για τη δημιουργία και αναγνώριση της «Βόρειας Μακεδονίας».
Πολλοί μπορείτε -εύλογα – να πείτε πως «προδόθηκε» η Ελλάδα, να μιλήσετε για «δωσίλογους» και άλλα κοσμητικά επίθετα. Όμως η αλήθεια ήταν και είναι πολύ διαφορετική, η οποία μπορεί να αποτυπωθεί σε μια φράση: Χωρίς η Ελλάδα να χάσει κάτι ουσιαστικό, γλύτωσε τα Βαλκάνια από ένα γενικευμένο πόλεμο.
Η κυβέρνηση Τσίπρα παρά τα όποια και σημαντικά λάθη της, τα τεράστια οικονομικά προβλήματα που της άφησαν οι προηγούμενες διακυβερνήσεις από το 2009 επί ΓΑΠ έως την συγκυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ μέχρι τον Ιανουάριο του 2015, την άνευ προηγουμένου προσφυγική κρίση που αντιμετώπισε με επιτυχία, την απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία, τις εντάσεις με την Αγκυρα, κατάφερε να κάνει ότι μπορούσε καλύτερα και κυρίως προς όφελος της μικροαστικής και εργατικής τάξης, παρά την καθαρά ελιτίστικη φοροεπιδρομή το τελευταίο διάστημα της διακυβέρνησης κατά των μικρομεσαίων. Τον Αύγουστο του 2018 και συγκεκριμένα στις 20 Αυγούστου, η Ελλάδα βγήκε από τα μνημόνια με την ολοκλήρωση και του τρίτου προγράμματος του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM).
Η χώρα εκταμίευσε από το τελευταίο μνημόνιο, κατά την περίοδο 2015 – 2018 δάνεια 61,9 δισ. ευρώ.
Εχοντας όμως παράλληλα τον ανελέητο πόλεμο των μμε και το ζήτημα της φοροεπιδρομής που είχε πραγματοποιήσει ενάντια στην μεσοαστική τάξη (λόγω των μνημονίων), στις εκλογές του Ιουλίου 2019, o ΣΥΡΙΖΑ, ηττήθηκε από την Νέα Δημοκρατία με ποσοστό 39,85% λαμβάνοντας ο ίδιος 31,53% και 86 έδρες. Ηταν μια γλυκόπικρη πίκρα για τον ΣΥΡΙΖΑ αλλά παράλληλα, η απαρχή του τέλους…
Για να μην πλατιάζουμε, από το 2019 ξεκινάει μια περίοδος εσωστρέφειας, εσωκομματικών μαχαιρωμάτων και υπονόμευσης του (πρώην προέδρου πλέον) Αλέξη Τσίπρα. Παράλληλα, η αυτοκριτική απουσίασε εκκωφαντικά από τον τότε πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ και την ηγετική του ομάδα σε σημείο που ήταν πλέον ολοφάνερο πως αδιαφορούσε για την πορεία του κόμματος και τη διεύρυνσή του με άλλες προοδευτικές δυνάμεις ώστε να διεκδικήσει ξανά την εξουσία.
Αυτή η κατάσταση άφησε, όπως ήταν φυσικό, πεδίο δόξης λαμπρό στην δεξιά κυβέρνηση του Κ. Μητσοτάκη να αρχίσει να εφαρμόζει το απόλυτο πρόγραμμα της νεοφιλελεύθερης πολιτικής σχολής, καταποντίζοντας τα κοινωνικά δικαιώματα και αυξάνοντας την ισχύ, της ήδη ενισχυμένης ελίτ.
Η αρχή του τέλους…
Και έρχεται το σημαδιακό και μοιραίο 2023… Στις εθνικές εκλογές του Μαΐου του 2023, ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. – Προοδευτική Συμμαχία έλαβε 20,07% και εξέλεξε 71 βουλευτές. Καθώς κανένα κόμμα δεν έλαβε αυτοδυναμία και με δεδομένη την αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης συνεργασίας, σχηματίστηκε υπηρεσιακή κυβέρνηση και προκηρύχθηκαν νέες εκλογές.
Στις εκλογές του Ιουνίου το ποσοστό του κόμματος μειώθηκε περεταίρω, πέφτοντας στο 17,83% και εκλέγοντας 47 βουλευτές.
Μετά την παταγώδη εκλογική αποτυχία του κόμματος, ο Αλέξης Τσίπρας ανακοίνωσε (όπως ήταν και αναμενόμενο) την παραίτηση του από την προεδρία του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. – Π.Σ. και την εκκίνηση των διαδικασιών για την εκλογή νέου επικεφαλής, στις οποίες δεν θα ήταν υποψήφιος.
Και η κατρακύλα συνεχίστηκε… Μετά την ανακοίνωση του Αλέξη Τσίπρα ότι δεν θα είναι υποψήφιος για πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ την υποψηφιότητά τους ανακοίνωσαν με χρονολογική σειρά η Έφη Αχτσιόγλου, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο Στέφανος Τζουμάκας, ο Νίκος Παππάς και ο μέχρι τότε άγνωστος Στέφανος Κασσελάκης.
Στην πρώτη εσωκομματική εκλογική αναμέτρηση που διεξήχθη στις 17 Σεπτεμβρίου 2023, ο Στέφανος Κασσελάκης ήρθε πρώτος με ποσοστό 45,47% και η Έφη Αχτσιόγλου δεύτερη με 36,21%. Στον δεύτερο γύρο ο Κασσελάκης συγκέντρωσε το 55,98% των ψήφων και εκλέχθηκε νέος πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ.
Η απειρία και αγνωσία του Σ. Κασσελάκη για την πολιτική και την κοινωνική διαβούλευση, επέφερε μια σειρά συγκρούσεων – τις περισσότερες φορές με δική του ευθύνη – στον ηγετικό πυρήνα του ΣΥΡΙΖΑ, με αποτέλεσμα στις 12 Νοεμβρίου 2023 να ξεκινήσει η διάλυση του κόμματος, όταν ανακοίνωσε την αποχώρησή της από τον ΣΥΡΙΖΑ η «Ομπρέλα», η ομάδα στελεχών υπό τον Ευκλείδη Τσακαλώτο.
Λίγες ημέρες μετά οι σαραντάρηδες αποχαιρέτησαν το κόμμα Εφη Αχτσιόγλου, Αλέξης Χαρίτσης, Νάσος Ηλιόπουλος και Δημήτρης Τζανακόπουλος, όλοι πρώην υπουργοί της κυβέρνησης του Αλέξη Τσίπρα, ήταν οι «καθοδηγητές» σε μια έξοδο που συζητήθηκε μεταξύ τους πολύ πριν πραγματοποιηθεί. Μαζί με τη Σία Αναγνωστοπούλου, τη Θεανώ Φωτίου και τη Μερόπη Τζούφη (επίσης πρώην υπουργοί) θα συνθέσουν μια κοινοβουλευτική ομάδα που στις τάξεις της εντάχθηκαν δύο βουλευτές της Θράκης: ο Χουσεΐν Ζεϊμπέκ και ο Οζγκιούρ Φερχάτ.
Ολοι οι αποχωρούντες συγκρότησαν επίσημα πολιτικό κόμμα την 1η Μαρίου του 2024 με την ονομασία «Νέα Αριστερά» αφού προηγήθηκε η συγκρότησή του ως κοινοβουλευτικής ομάδας αποτελούμενης από 11 βουλευτές του ελληνικού κοινοβουλίου και 2 από το ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Το «φαινόμενο» Κασσελάκη
Παιδί πλούσιας οικογένειας, η οποία καταστράφηκε εξαιτίας του παραδικαστικού κυκλώματος, μετανάστευσε στα δεκατέσσερά του στην Αμερική. Ο θρίαμβός του σε έναν διαγωνισμό μαθηματικών για εφήβους τού έδωσε την ευκαιρία να φοιτήσει στα καλύτερα σχολεία και μια υποτροφία από τον Ανδρέα Δρακόπουλο, πρόεδρο του ιδρύματος Νιάρχος, να λάβει δύο πτυχία από το πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια. Ξεκίνησε τις δημόσιες παρεμβάσεις του αρθρογραφώντας στην εφημερίδα της ομογένειας “Εθνικός Κήρυκας”. Ασχολήθηκε παραλλήλως με το επιχειρείν και στα τριάντα του ήταν ήδη ένας ταχέως ανερχόμενος εφοπλιστής. Πολίτης με εντονότατες κοινωνικές ευαισθησίες ο Στέφανος Κασσελάκης δεν θα αρκούνταν στην επαγγελματική επιτυχία και στον πλούτο. Συμμετείχε εθελοντικά στην καμπάνια του Τζο Μπάιντεν.
Και έπειτα προσχώρησε στον ΣΥΡΙΖΑ και αποδέχθηκε μια μη εκλόγιμη θέση στο ψηφοδέλτιο επικρατείας. Ως εδώ όλα καλά.
Ομως πως μπορεί αυτός ο πολιτικός, γέννημα-θρέμμα της νεοφιλελεύθερης καπιταλιστικής κουλτούρας, προερχόμενος από την «Μέκκα» του νεοφιλελευθερισμού, να συγκρουσθεί με τον Κ. Μητσοτάκη; Είναι ολοφάνερο πως είναι περισσότερα τα αξιακά και γνωσιακά στοιχεία που τους ενώνουν, παρά αυτά που τους χωρίζουν.
Και ιδιαίτερα μετά την ανακοίνωση πως ο Αρης Σπηλιωτόπουλος βρίσκεται πλέον στην επικοινωνιακή του ομάδα και είναι στενός σύμβουλός του Σ. Κασσελάκη για θέματα επικοινωνίας, μαζί με τα προϋπάρχοντα πρώην στελέχη της Νέας Δημοκρατίας αλλά και του «γηραιού» ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί κάποιος πλέον να χαρακτηρίζει τον ΣΥΡΙΖΑ αριστερό ριζοσπαστικό κόμμα.
Αν μάλιστα προσθέσουμε τις χολιγουντιανές παρουσιάσεις του νέου προέδρου, την έλλειψη βασικών πολιτικών γνώσεων για το τι πρεσβεύει η αριστερά και την άγνοια πως ότι κι αν δηλώσεις, οι πράξεις και τα αποτελέσματά τους σε κάνουν αριστερό και όχι τα λόγια, τότε ο ΣΥΡΙΖΑ θα λέγαμε πως πλέον τοποθετείται εξόφθαλμα και χωρίς αμφιβολία στο κέντρο, ίσως και κεντροαριστερά, με ότι αυτό συνεπάγεται.
Ισως το καλύτερο και το πρώτο που θα έπρεπε να κάνει ο νέος πρόεδρος του σύριζα θα ήταν να αλλάξει το όνομα του πολιτικού φορέα. Θα μπορούσε παραδείγματος χάρη, να τον κάνει Συνασπισμό Κέντρου (ΣΥ.ΚΕ.) ή Συνασπισμό Φίλων και Υποψηφίων Ριζοσπαστικών Απόψεων (ΣΦΥΡΙΖΑ).
Σε κάθε περίπτωση όμως, το ουσιαστικό Αριστερά δεν θα πρέπει να υπάρχει στον τίτλο του κόμματος…
Ζ. Χ.